In de Volkskrant kreeg het van Arjan Peeters vijf sterren: Muidhond, de debuutroman van oud-studente Inge Schilperoord (uitgeverij Podium). Op de dag van de boekpresentatie kreeg Inge uit handen van uitgever Joost Nijssen al een eerste exemplaar tweede druk. Vers van de pers.
'De mensen moesten hem niet, dat was altijd zo geweest. Maar de natuur nam hem zoals hij was.'
Nadat Jonathan bij gebrek aan bewijs is vrijgesproken van tbs, trekt hij weer in bij zijn oude, eenzame moeder, met het vaste voornemen een ander, beter mens te worden. Met groot inlevingsvermogen en een ijzingwekkende narratieve beheersing beschrijft Inge Schilperoord hoe Jonathan uiteindelijk in de fuik loopt die tot een even onontkoombare als verrassende afloop leidt.
Quotes
'Allemachtig, wat een geweldig boek. Ik heb er maar één woord voor: onontkoombaar.'
Renate Dorrestein
'Precies navertellen wat er is voorgevallen lukt niet. Maar zeker is dit: Schilperoords Muidhond voert ons naar een gebied waar we liever verre uit weg blijven en tegenspartelen helpt niet. Een duistere en grootse prestatie.'
Arjan Peeters in de Volkskrant van 4 april 2015
'Het is lang geleden dat ik zo’n aangrijpend verhaal heb gelezen. Ik denk dan aan werk van Fjodor Dostojevski en Ferdinand Celine.'
Frans Stüger
Inge Schilperoord studeerde psychologie, journalistiek en uiteindelijk proza aan Schrijversvakschool Amsterdam. Ze werd bij haar afstudeerproject - haar debuutroman Muidhond - begeleid door Mireille Geus.
Femke Baljet interviewde de schrijfster.
Wie is Jonathan?
Tijdens mijn werk als forensisch psycholoog leerde ik de man kennen die in eerste instantie model stond voor mijn hoofdpersonage. Hij was een van de eerste ‘gevallen’ die ik deed. En het was voor het eerst dat ik van dichtbij meemaakte dat iemand verlangens kan hebben en dingen kan doen die ik afkeur en desondanks sympathie bij me op kan roepen. Ik voelde mededogen met hem. Hij deed ontzettend zijn best om zichzelf te veranderen door middel van een strak stramien van zichzelf opgelegde leefregels.
En dat lukte niet?
Dat lukte in zijn geval niet. In de TBS-klinieken waar ik kom zitten veel zwakke broeders. Ze klampen zich vast aan nieuwe leefregels, proberen zichzelf te her-programmeren. Ze worden behandeld met behandelprotocollen die in principe goed kunnen werken, die wetenschappelijk onderbouwd zijn. Maar ze zijn getest op grote groepen mensen, ze zijn niet toegesneden op het individu. Alle behandelmodellen zijn natuurlijk bedacht door mensen met een heel andere belevingswereld. Dat kan schuren. Soms veroorzaken die protocollen een kramp die de spanning of de angst om controle kwijt te raken juist vergroten.
Is sympathie voelen voor een pedofiel niet verwarrend? Ga je dan niet iets goedpraten?
Mensen vragen me af en toe waarom ik me in iemand als Jonathan heb willen verplaatsen. Daar heb ik geen eenduidig antwoord op. Maar ik denk dat ik het met schrijven van dit verhaal veel dichter bij de belevingswereld van deze man ben gekomen dan ik ooit in mijn forensisch psychologisch werk heb kunnen doen. Ik heb het schrijven over hem als iets heel intiems ervaren. En gek ook: je verzint iemand die niet echt bestaat terwijl er wel mannen bestaan die op hem lijken. Uiteindelijk is Jonathan echt een ander geworden dan degene op wie hij in eerste instantie was gebaseerd. Hij is een eigen individu. Ik stuurde hem, ik verzon zijn verhaal. En soms stuurde hij mij. Met personages ga je verder dan bij echte mensen, je kent hun diepste geheimen, je zit samen met ze in hun hoofd.
Is je werk de reden dat je dit boek bent gaan schrijven?
Niet direct. Ik hoop wel dat ik met dit boek een genuanceerder beeld kan geven van mannen als Jonathan. Maar het gaat mij ook zeker niet alleen om pedofilie. Het is veel breder. Het verhaal begon een paar jaar geleden als een kort verhaal, zo ontstond Jonathan. Hij ging me meer en meer boeien en ik besloot het verhaal uit te breiden. Jonathan is een man die sterk opgesloten zit in zichzelf, die beperkt is, emotioneel en intellectueel. Maar hij probeert het te redden. Hij staat zo ook symbool voor menselijke onmacht. Het verhaal gaat voor mij ook over zaken als vrije wil, zelfbeschikking.
Daarbij heb ik zolang ik me kan herinneren geschreven. Over van alles en nog wat. Als kind van acht schreef ik samen met mijn nichtje een avonturenboek, ik maakte stripboeken met mijn beste vriendin. En ik schreef zoveel dagboeken dat ik inmiddels twee verhuisdozen vol heb. Op de middelbare school wist ik dat ik schrijfster wilde worden. In de zomer tussen school en de universiteit schreef ik drie hoofdstukken van een roman. Toen liep ik vast. Ik had wel een idee van de personages die ik wilde behandelen en de sfeer die het verhaal moest uitstralen maar geen goed plot. Na mijn studie psychologie ging ik journalistiek studeren. Journalistiek schrijven heeft me geholpen bij het leren aanbrengen van een goede structuur in een tekst.
Uiteindelijk is het je gelukt een roman te schrijven.
Voor een perfectionist als ik was dat een enorme bevrijding! Ik heb jaren aan het boek gewerkt, vond het niet snel goed genoeg. Soms zat ik mezelf in de weg. Aan het begin was het ook moeilijk beslissingen te maken. Hoe loopt het af, wat doet hij wel, wat niet? Elke keer als je je vastlegt, sluit je andere wegen af.
De doorbraak kwam toen ik het slot van het verhaal had bedacht en het kon uitwerken. Toen dat af was, kon ik kleine stapjes terug nemen. Ook veranderde mijn houding door de jaren heen. Eerst zag ik schrijven vooral als iets romantisch, iets wat je doet op momenten van bezieling of inspiratie. Maar eigenlijk is het gewoon heel hard werken. En als het dan lukt is schrijven het mooiste werk dat er is.
Decaan en docent Maaike Bergstra is toneelschrijver, en schreef de voorstelling Bloedzus, een prikkelende, humoristische en muzikale voorstelling over de eeneiige tweeling...
Maar liefst drie van de vijf genomineerden van de prestigieuze Joost Zwagerman Essayprijs zijn (oud-)studenten van de Schrijversvakschool: Dafne Gotink, Inge...
Op 15 oktober verscheen de nieuwe roman van Ingrid Hoogervorst: Topologie van het naaimandje (Nijgh & Van Ditmar 2024)
Elk verhaal begint met een detail...
Oud-student Lisa Scheerder (Oosterbeek, 1966) is jurist en was jarenlang topadviseur voor de gemeente Amsterdam. Onlangs verscheen haar debuutroman Blaam (uitgeverij...