Publicaties studenten en cursisten

Oktober 2013 debuteerde cursiste Martje van der Brug met de roman Havo is geen optie (Uitgeverij Artemis & Co). Bijna op de dag af twee jaar na de start van de cursus roman lag het boek in de winkel.

Martje had een goed idee en meer dan vijfentwintig jaar ervaring als reclametekstschrijver. Toch koos ze voor een cursus roman, omdat ze vermoedde dat ze aan een vlotte pen alleen niet genoeg had. Martje: ‘En dat klopte, het schrijven van een roman is echt een ambacht.’

Docente Nicolien Mizee was enthousiast over Martjes eerste synopsis van twaalf regels. ‘Dat gaf me vleugels,’ vertelt Martje. ‘Maar vervolgens moest ik aan de bak. Nicolien besteedde veel aandacht aan de structuur. Ze dwong me om na te denken over de Grote Wil van mijn hoofdpersonage. Ik was gewoon gaan schrijven met het idee mensen te vermaken. En dat is niet genoeg. Nicolien hamerde ook op het conflict dat mijn verhaal moest voortstuwen. En vooral hielp ze me om scherp te krijgen waar mijn boek nu echt over ging.'

Martje vond het moeilijk dat Nicolien haar hoofdpersoon saai vond. ‘Terwijl het naar mijn idee een hartstikke leuke meid was. Het bleek dat ik zelf wel een beeld van haar had, maar dat onvoldoende had beschreven. Lezers kunnen zich er dan niet genoeg bij voorstellen. Daarom vroeg Nicolien me om een uitgebreide beschrijving van het personage te maken: uiterlijk, psychologisch en sociaal. Vervolgens heb ik daarvan veel aspecten en vooral haar gedachtenwereld in het verhaal verwerkt.'
Aan het eind van de vier en een halve maand die de cursus duurde, had Martje een ruwe versie van haar roman af. In de daarop volgende maanden heeft ze er nog stevig aan geschaafd. Ze vond vlot een uitgever, Artemis & Co. ‘Ik heb mijn manuscript niet lukraak opgestuurd, maar goed gezocht naar een fonds waar mijn roman zou passen.’ Na het tekenen van het contract heeft Martje het manuscript met hulp van een redacteur nog een keer bewerkt.
Direct na de publicatie kwam Havo is geen optie in het nieuws. Er verschenen artikelen in onder meer Linda, Glamour, J/M, het Leidsch Dagblad en NRC Handelsblad. Martje was ook te gast bij BNR. Vanwaar al die belangstelling? Martje: ‘Ik kom uit Wassenaar en was meer dan tien jaar bestuurlijk betrokken bij een middelbare school. Het boek gaat over rijke, hoogopgeleide ouders die doorschieten in hun ambities voor hun kinderen. Huiswerkcursussen, examentrainingen, particuliere scholen zijn aan de orde van de dag. Met ongelukkige kinderen als gevolg. Dat is een belangrijk maatschappelijk thema, de kranten staan er vol van. Daar komt bij dat veel mensen het interessant vinden om een kijkje te nemen achter de façades van een villadorp.’ Over de recensies zegt ze: ‘Ik verwacht niet dat de gevestigde orde van literatuurcritici enthousiast zal zijn. Dat is niet erg. Als reclametekstschrijver richt ik me met deze roman op een breed publiek.’

In Havo is geen optie neemt de jonge natuurkundige Jenneke Wissink tijdelijk waar voor een zieke docent op het Waterland College in het villadorp Berkheij. Op school blijken veel ouders te hoge verwachtingen van hun kinderen te hebben - vwo is de norm en niet alle kinderen kunnen daaraan voldoen. Jenneke helpt haar leerlingen zo goed mogelijk met het lastige vak natuurkunde. Na een dramatisch ongeluk ontdekt zij de ware aard van haar welgestelde dorpsgenoten. Een meeslepend verhaal dat aansluit bij de hedendaagse tendens dat ouders een zo hoog mogelijke opleiding voor hun kinderen willen afdwingen. Daarvoor zetten zij veel geld en soms zelfs juridische middelen in.